Logeren als stap tussen azc en eigen huis: ‘Het is een weg die je met elkaar gaat’ 

Murat (31) komt uit Turkije en woont sinds oktober bij Bram en Wendela in Santpoort. Kort voordat we bij ze over de vloer komen, heeft Murat de sleutel van zijn eigen woning gekregen, dus ons gesprek vindt tussen de klusafspraken door plaats.  

Bram: “Ik werk nog twee dagen in de week als huisarts op het asielzoekersschip in Velzen-Noord, dus we zitten wel redelijk in de migrantenstroom (lacht).” Wendela werkt ook op het schip: “Ik ben yoga docent en ik organiseer allerlei activiteiten samen met de bewoners. Sinds de kinderen uit huis zijn, hadden we het gevoel dat we ruimte over hebben. We wilden kijken wat we daarmee kunnen doen.” Een andere cultuur in huis is niet onbekend voor het stel: ze hebben een pleegzoon uit Sierra Leone, die al een heel eigen leven heeft.  

“Soms heb ik te veel gedachten in mijn hoofd, zij begrijpen dan dat dingen me bezighouden en dan kunnen we overal over praten. Ze lijken op mijn ouders.”

Samen fijner dan alleen

Bram en Wendela hebben ook drie kinderen en inmiddels drie kleinkinderen. Op tafel staan crackers met muisjes, om de geboorte van het jongste kleinkind te vieren. Weer een Nederlands gebruik waar Murat kennis mee heeft gemaakt door zijn verblijf in Santpoort. Hij logeert in een huisje in de tuin, waar eigenlijk alles is wat hij nodig heeft. “Bram en Wendela zeiden de eerste tijd ‘als je wil kun je daar koken, wat jij wil en wat je lekker vindt’. Maar samen eten was fijner dan daar alleen.”   

“Murat is heel geïnteresseerd. Hij wil alles weten, ook op religieus gebied. Hij heeft met ons en onze kinderen en kleinkinderen kerstmis gevierd. Hij wilde meemaken hoe het is om op kerstavond naar een nachtdienst te gaan. Omdat we hier nog niet zo lang wonen, was dat voor ons hier ook nieuw. Dus we zijn in Haarlem naar de nachtdienst in de grote kerk gegaan. We zijn ook samen naar de soefi tempel gegaan. Op zoek naar de overeenkomsten en verschillen.”

Heel veel praten

Murat: “Soms heb ik te veel gedachten in mijn hoofd, zij begrijpen dan dat dingen me bezighouden en dan kunnen we overal over praten. Ze lijken op mijn ouders. Wendela en Bram helpen me heel veel en ik kan alles met ze bespreken. Ze geven me heel veel advies. Over vriendschappen en over het verkopen van mijn fiets.”  

Bram: “Murat is echt iemand waarmee je ook over de moeilijke kanten van zo’n hele migratie en de ontwikkeling die je daar doormaakt kan praten. Dat kan hij echt zien als een spirituele reis, om het zo maar te zeggen. Het is heel mooi om daar met elkaar over te praten.” “Zo bij het avondeten,” vult Wendela aan. Ze lachen alle drie. 

‘Ze hebben veel geduld’

Dat praten is ook nog ergens anders goed voor: “Voor ik hier kwam, drie maanden geleden, sprak ik geen Nederlands. Helemaal niet. Ik sprak altijd Engels en Turks, ook in het azc,” zegt Murat. Bram beaamt dat: “Hij is enorm vooruitgegaan. Daar was ik wel een beetje streng in altijd: gewoon Nederlands praten. Ik vond dat ook erg leuk. Je kon zien dat Murat er stappen in maakte. Nu kun je gewoon een gesprek voeren.”   

Murat: “Mensen begrijpen dat ik niet Nederlands ben, dus soms spreken ze Engels, maar ik ga dan verder in het Nederlands. Als ik Engels praat voel ik me meer een vreemdeling. Ik heb met Bram en Wendela veel kunnen oefenen en ik voel me nu erg op mijn gemak als ik Nederlands praat. Ik durf het te proberen. En zij hebben heel veel geduld.”  

Opnieuw beginnen

Loopt Murat ook tegen dingen aan die hij moeilijk vindt? “Ik ben asielzoeker, en soms voel ik sterk dat ik geen keuze heb, ik moet alles accepteren. Dat voelt soms ook slecht.” Wendela: “Vroeger had je een heel goed leven en nu moet je weer helemaal opnieuw beginnen.”  

Nu Murat een huis heeft, merken ze dat het contact verandert: “Dat is goed,” zegt Wendela, “het is een beetje vergelijkbaar met onze kinderen die uit huis gingen; je gaat je dan concentreren op het huis en dan wordt het contact natuurlijk ook anders. Dat is logisch, omdat je aan het verplaatsen bent naar een nieuwe fase. Dat vond ik ook een goede ervaring om te delen. Het is echt een weg die je met elkaar gaat: in het begin is het een beetje zoeken van ‘wie zijn wij’ en elkaar leren kennen; vervolgens ken je elkaar goed, en dan komt de fase waarin je weer weggaat, en dat is ook goed. Dus dan wordt het ook weer een beetje anders, het contact.”   

“Ik wil graag een gezin. Ik denk, als ik een kind heb, dat ik als eerste Bram en Wendela bel.”  

Goede tussenstap

Bram en Wendela vinden het logeren een goede tussenstap. De overgang van een azc naar een eigen woning is heel groot. “Als je dan zo’n tussenstap kan maken, dan kun je alvast wel stappen zetten, maar je hoeft het nog niet allemaal alleen te doen.” Wendela richt zich tot Murat: “Want dat hebben we ook wel aan jou ervaren, het is wel heel veel wat er op je afkomt. Een eigen woning en wat je allemaal moet doen en regelen, helemaal als je ook nog uit een andere cultuur komt. Zo’n tussenstap is dan wel heel fijn.”   

Murat hoopt dat ze contact blijven houden. “Ik ben dichtbij en als ze me bellen dan kom ik meteen, voor alles.” En verder? “Eerst de inburgeringscursus, en dan wil ik graag werk vinden, dat zijn de eerste stappen. Misschien ook een e-bike.” Ze lachen. “Bram en Wendela gebruiken nog steeds gewone fietsen, ze zijn heel sportief”, licht Murat toe. En ten slotte: “Ik wil graag een gezin. Ik denk, als ik een kind heb, dat ik als eerste Bram en Wendela bel.”