‘Mus op Zee’: matchmaker Gon en Ahmed, twee tegenpolen samen onderweg  

Een ontmoeting tussen matchmaker Gon en gast Ahmed leidde tot een langdurige vriendschap. Jaren later vormde deze mede de inspiratie voor de voorstelling ‘Mus op Zee’ (binnenkort in het theater te zien), waarin ze hun verhaal vertellen.

Op haar 63e ging Gon Hoefsloot (70), muziekdocent en componist, met pensioen uit het muziekonderwijs. “Na mijn pensioen dacht ik dat ik het componeren weer zou oppakken. Maar ik belandde als vrijwilliger bij Takecarebnb, ik werd matchmaker. Ik heb ook zelf een gast in huis gehad.”

Toen hij twintig was vluchtte Ahmed (30) uit zijn geboorteland, Egypte. “Ik studeerde journalistiek en sprak me uit tegen de staatsgreep. Daardoor kreeg ik problemen met het leger en moest ik van de ene op de andere dag vluchten, zonder dat ik wist waar ik heen ging.

‘Alsof we elkaar meteen kenden’
Gon leerde tijdens haar werk als matchmaker eind 2019 Ahmed kennen. Die had een verblijfsvergunning aangevraagd en wilde bij een gastgezin logeren. Ze hadden meteen een klik. Het is moeilijk te zeggen wat die klik precies was: “Ik was in Egypte geweest, dus we hadden iets om over te praten,” denkt Gon hardop, “maar het was meer het gevoel alsof we elkaar meteen kenden. We zaten al heel snel te filosoferen over van alles en nog wat.” Ahmed beaamt dat: “De ontmoeting met Gon was heel bijzonder. Ik had er een erg goed gevoel bij. Veel warmte, acceptatie en begrip voor mijn situatie. En dat werd een hele mooie vriendschap”.

Onderweg
Na drie jaar matchmaker zijn had Gon behoefte aan een adempauze en verhuisde ze voor anderhalf jaar naar Spanje, waar ze haar hoofd kon leegmaken en weer ging componeren. “Daar ontstonden de liedjes die nu in de voorstelling zitten en daar is het eigenlijk mee begonnen.” Het thema ‘onderweg’ kwam al heel snel naar boven. Echt iets voor haar, want Gon is eigenlijk altijd onderweg: “Dat is wel een beetje een thema in mijn leven. Er zit natuurlijk iets onder, een bepaalde onrust of op drift zijn, ergens willen aankomen.”

Naarmate de liedjes meer vorm kregen ontstond het idee van een muziektheatervoorstelling, met verhalen van mensen uit allerlei windstreken, waaronder Ahmed, met wie Gon nog steeds contact had. Tot Mylou [Frencken], die het stuk regisseert, voorstelde om het klein te houden. Gon: “Ze zei ‘maak een verhaal van jezelf met Ahmed. Twee tegenpolen die samen onderweg zijn, met een totaal verschillende context en ook heel veel overeenkomsten.’ En zo is het gegroeid tot deze voorstelling.”

“Het schrijven was wel confronterend voor mij. Het helpt me met het verwerken van alles wat ik heb meegemaakt.”

Een persoonlijk verhaal
Ahmed en Gon schreven vervolgens allebei hun teksten voor de voorstelling. “Ik heb het meteen geaccepteerd, omdat ik veel vertrouwen heb in Gon. Maar het schrijven was wel confronterend voor mij”, vertelt Ahmed. “Het helpt me met het verwerken van alles wat ik heb meegemaakt. Soms moet je naar binnen durven kijken om je wonden te zien en te helen. Dat proces was niet zo makkelijk. Het was meer dan alleen het schrijven.”

In de voorstelling gaan ze hun verhaal ook nog eens zelf vertellen. “Aan de ene kant kijk ik er heel erg naar uit, maar ik vind het ook spannend”, bekent Gon. “Want het is wel een heel intiem persoonlijk verhaal van allebei. Het is fijn dat het in theatervorm is. We hebben een heel huiselijke setting bedacht voor het publiek, maar er is toch altijd een afstand in theater en dat geeft mij weer een beetje een veilig gevoel.” Ze lacht: “Ik hoop gewoon dat ik het een beetje uit mijn hoofd kan.”

“Hoewel ik inmiddels goed Nederlands spreek, blijft optreden in een andere taal spannend”, reageert Ahmed. “Het is niet mijn moedertaal, dus dat is soms lastig. Zullen mensen mij begrijpen? Ja, spannend.. maar: het komt goed”, lacht hij.

“We zijn verschillend in achtergrond, maar diep verbonden in menselijkheid. Dat heeft mij erg geraakt.”

‘Uiteindelijk is er geen verschil’
Hoe heeft hun ontmoeting voor Gon en Ahmed hun blik op de wereld veranderd?

Gon: “Vooral dat er uiteindelijk geen verschil is. In wezen hebben we allemaal dezelfde verlangens. Daarbij komt een enorm respect voor mensen die dit ook nog eens moeten doen in hun leven.” Ahmed: “Voor mij is het om dichterbij iemand anders te komen. Maar ook het vertrouwen en de veiligheid die ik heb gevoeld. We zijn verschillend in achtergrond, maar diep verbonden in menselijkheid. Dat heeft mij erg geraakt.”

“Dat vertrouwen heb ik natuurlijk ook gekregen daardoor”, vult Gon aan. “Als je iets ver van je bed houdt, dan zal dat vreemd blijven. Maar als je met de jongens aan tafel zit, dan komt dat vertrouwen ook. Dat is een enorme winst, dat je weet: het is gewoon goed.”

Van het ene land naar het andere
‘Onderweg’ is een belangrijk thema in de voorstelling. Maar waar Gon zelf het avontuur opzocht, was dat voor Ahmed destijds geen eigen keuze. Steeds kreeg hij ergens een visum voor één of drie maanden en dus ging hij van het ene land naar het andere. “Nederland kwam uiteindelijk gewoon op mijn pad. Het was geen plan. Ik wilde gewoon overleven.” Door al zijn omzwervingen heeft hij ook veel van de wereld gezien en dat heeft hem veel geleerd: “Dat het leven niet alleen over mij gaat, over mijn land of mijn cultuur. De wereld is groot en mensen ervaren het leven anders. Dat heeft mij geholpen om te groeien en met een groter perspectief naar de wereld te kijken.”

Heimwee
Nu heeft Ahmed een Nederlands paspoort, waarmee hij overal naartoe kan gaan, behalve naar zijn familie in Egypte. Dat is te gevaarlijk. Heeft hij heimwee? “Toen ik wegging dacht ik dat ik na een paar maanden weer terug kon komen. Inmiddels is dat ik alweer tien jaar geleden. Opeens is er in mijn hoofd iets een beetje veranderd, er komen veel herinneringen naar boven. Over mijn stad bijvoorbeeld. Ik probeer ze niet te vergeten. Dus ik ga lopen in mijn hoofd, in mijn stad. Dat is de heimwee, denk ik. Maar de vraag is, als ik nu naar Egypte zou gaan, krijg ik dan ook heimwee naar Nijmegen, naar Nederland? Want dat is zo’n beetje ook thuis geworden.”

Ahmed is inmiddels weer aan het studeren: “Tien jaar geleden was ik bijna aan het afstuderen en nu moest ik weer in het eerste jaar beginnen. Maar ik ben blij met mijn keuze. Al die jaren waren niet voor niets, ik heb veel geleerd en ben gegroeid op een bijzondere manier, ook al zit ik nu weer in het tweede jaar. Ik studeer nu International Social Work, het gaat heel goed. Ik ga in het buitenland stagelopen, daar wil ik werken met kinderen, vluchtelingen die zonder ouders zijn gekomen. Dan kan ik mijn eigen ervaring en mijn studie gebruiken. Misschien in Griekenland. Ja, ik blijf dus onderweg.”

“Ik hoop dat mensen door de voorstelling begrijpen waarom iemand zoals ik naar Nederland komt en zien dat wij gewoon ook mensen zijn.”

‘Mensen zijn bang voor wat ze niet kennen’
Ze willen met de voorstelling geen politiek statement maken. Gon: “Dat past niet in deze intieme setting. Maar ik denk dat het broodnodig is in de huidige omstandigheden, vanzelfsprekend.” Ahmed: “Ik denk dat het heel belangrijk is, omdat mensen bang zijn voor wat ze niet kennen. Ik hoop,” gaat hij verder, “dat het publiek dingen herkent in onze verhalen. Of dat ze begrijpen waarom iemand zoals ik naar Nederland komt en zien dat wij gewoon ook mensen zijn. Gon vult aan: “Ja, ik hoop ook op herkenning, ontroering en begrip. Een soort opening, een handreiking en dat die gepakt wordt.”

‘Matchmaker zijn opende mijn ogen’
Over haar tijd als matchmaker zegt Gon: “Ik vond het super, maar ook heel intensief. Je hoort natuurlijk veel verhalen. Ik was altijd weer ontroerd. Je komt zo dicht bij mensen. Het heeft op latere leeftijd mijn ogen geopend. Ik was altijd wel betrokken bij andere mensen, maar dat je uit je eigen land weg moet en hier een nieuw leven moet opbouwen en alles wat daarbij komt kijken, daar heb ik heel veel respect door gekregen.

Dat hoop ik ook in de voorstelling: dat het iets met je doet, als je iemand ‘live’ tegenover je hebt, die zijn verhaal vertelt. Dat gebeurde bij mij, dat maakte me heel gedreven om mensen te matchen. Maar ook daarna bleven ze bij me; ik heb met een heleboel gasten en gastgezinnen nog af en toe contact. Ik heb ze ook allemaal uitgenodigd voor de voorstelling.”

Zit er eigenlijk ook iets over Takecarebnb in de voorstelling? Gon: “Ja, onze ontmoeting. Er komt iets van terug. Maar meer ga ik natuurlijk niet verklappen!”

Muziektheatervoorstelling Mus op Zee 
…over hoe twee mensen (Ahmed, een jonge Arabische vluchteling die Nederlander is geworden en Gon, een oudere Nederlandse componist), die in alle opzichten van elkaar lijken te verschillen, elkaar herkennen in het onderweg zijn en verlangen naar thuis. Een voorstelling met liedjes en verhalen; een cross-over van kleinkunst, klassieke en niet-westerse muziek. 

Vanuit ervaringen en contacten als matchmaker bij Takecarebnb zijn de ogen van Gon geopend. Zij werd geraakt door de levensverhalen van statushouders en ontroerd door de vele mensen die bereid waren om deze statushouders een tijdelijk warm onderkomen te geven in hun eigen huis. Met deze bagage, maar ook met haar eigen constante zoektocht naar ‘thuis’, ontstonden zeven composities met eigen teksten en het groeiende verlangen om deze levensverhalen te delen. 

Mus op Zee vindt plaats in het kader van De Nacht van de Vluchteling op 13, 14 en 15 juni 2025 in Theater de Liefde te Haarlem.

Klik hier voor info en kaartjes. Wil je de crowdfundactie voor de voorstelling steunen? Klik dan hier.